وَاِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَٓاءَ فَبَلَغْنَ اَجَلَهُنَّ فَلَا تَعْضُلُوهُنَّ اَنْ يَنْكِحْنَ اَزْوَاجَهُنَّ اِذَا تَرَاضَوْا بَيْنَهُمْ بِالْمَعْرُوفِۜ ذٰلِكَ يُوعَظُ بِه۪ مَنْ كَانَ مِنْكُمْ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِۜ ذٰلِكُمْ اَزْكٰى لَكُمْ وَاَطْهَرُۜ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ .
Kadınları boşadığınızda, onlar da bekleme sürelerini tamamladıklarında, aralarında mâkul ve meşrû ölçülerde rızalaştıkları takdirde boşayan kocalarıyla yeniden evlenmelerine engel olmayın. Bu söylenenler, içinizden Allah’a ve âhiret gününe iman edenlere verilen öğüttür. Bunlar sizin için en iyi iç ve dış temizliği sağlayan öğütlerdir. Tam mânasıyla bilen Allah’tır, siz ise bilmezsiniz.
(Bakara suresi 232. ayet)

Nüzul sebebi: Sahabe'den Ma'kil bin Yesar'ın kız kardeşi Ebu Beddah'tan ric'i talakla boşanır, daha sonra Ebu Beddah ile Ma'kil'in kız kardeşi tekrar evlenmek istediğinde Ma'kil bin Yesar buna engel olur. Peygamber Aleyhisselam Ma'kil bin Yesar'a "Eğer mümin isen kız kardeşinin Ebu Beddah'la ile evlenmesine engel olma" buyurur.

Nüzul sebebinden de anlaşılacağı üzere evlilik gibi köklü bir müessesede fevri davranmadan bir daha asla demeden önce iyi düşünmek gerektiğini görüyoruz. Rabbimiz her doğan yeni bir günle bize bir hak daha verirken biz neden muhatabımıza bir hak daha veremeyeceğimizi tekrar düşünmemiz gerekiyor.

Yalnız burada önemli ve öncelikli nokta bir hak daha verirken her iki tarafın da buna istekli olması gerekir. Yani sadece erkeğin talep etmesi yeterli değil kadının da bunu kabul ya da red hakkı vardır bu durumu gözden kaçırmamak gerekir. Çünkü birçok konuda olduğu gibi maalesef ifrat ve tefritlerimizden biri de ya velinin iki tarafın da isteğini gözetmeksizin tamamen bitirip kestirip atması, ya da o kadını himaye edemem endişesiyle kadın istemese bile eşine zorla göndermesi. Her ikisi de Allah'ın sınırlarının dışına çıkmaktır ve sonuçları da vebali de ağır olacaktır.
Belki aklımıza şöyle bir soru gelebilir mutlu olsa memnun olsa zaten gelmezdi ya da böyle bir kararı almazlardı şimdi denenmişi denemek olmaz onun için bu tür bir birleşim asla olmamalıdır. Ne diye tekrar verelim bir çocuk daha olsun tekrar yanımıza gelsin diye mi? Evet tüm bunlar aklımızı kurcalayan sorulardır. Fakat yukarıda söylediğimiz gibi gözden kaçırmamamız gereken öncelikle iki tarafın da birlikteliği tekrar denemeyi arzu etmesi, bu şart sağlandıktan sonra engel olmanın önüne durmanın daha büyük bir felakete sebep olma riski de olabilir.

Şayet yüz aileden bir aile bu konuda isabet etmiş olsa bu kayıp değil kazançtır. Çocuk meselesine gelince bu Allah'ın takdiridir bizim cüz'i irademize bırakılan bir mesele değildir. Allah'ın takdir ettiği sayıda kişi mutlaka dünyaya gelecektir. O yüzden hiç kimseyi bu konuda suçlama basit görme gibi bir hataya düşemeyiz. Fakat bu şu anlama da gelmez defalarca gidip gelecek canı istediğinde boşsun deyip canın istediğinde tekrar alacak. Asla! bu konuda ikinci bir hak verilir fakat zayi edene bir daha hak verilmemiştir. Bu ikinci hakkın neden verildiğinin hikmetleri arasında şöyle bir hikmet de olabilir; taraflar belki de kendileri de düzenli bir aile hayatına şahit olmadıklarından ya da bu konuda sağlıklı örneklere şahit olarak büyümemiş olduklarından kendileri dışında herkesin dizilerdeki gibi mutlu bir hayat yaşadığını birtek anlaşmazlığın, üzüntünün kendilerine rastladığını düşünebilirler. Bazen hayatın gerçeklerine inmek için kısa süreli ayrılıklar tedavi edicidir. İnsanları gerçeklerle yüzleştirir. Zaten bu tür bir ayrılık iki taraf için de onarıcı olmadı ise devam ettirmek zorunlu değildir. Fakat bazen ne kadar küçük sebepler olduğunu benzer şeylerin başka evlerde farklı usullerle çözüldüğünü görmek adına kısa süreli ayrılıklar tedavi edici olabilir.

Ayetin sonuna gelirken yine dikkatimizi çeken ibare Allah'ın el Alîm isminin yansıması olarak  "Allah bilir siz bilmezsiniz" ifadesidir. Bir önceki ayette boşanmanın gerçek sebebini Rabbimiz bilir şeklinde anlarken bu ayette ise tekrar dönüşlerinde oluşacak hayrı siz bilmezsiniz Allah bilir o yüzden ön yargılı davranmayın hatırlatması yapılmıştır.
Huzurlu yuvalar duasıyla...

Haktan Bilen